"ที่ตั้งและอาณาเขต"
อำเภอมัญจาคีรีมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
ทิศเหนือ :ติดต่อกับอำเภอบ้านแท่น จังหวัดชัยภูมิ, และ อำเภอหนองเรือ อำเภอบ้านฝาง และอำเภอพระยืน จังหวัดขอนแก่น
ทิศตะวันออก: ติดต่อกับอำเภอพระยืน อำเภอบ้านแฮด และอำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น
ทิศใต้ :ติดต่อกับอำเภอชนบท และอำเภอโคกโพธิ์ไชย จังหวัดขอนแก่น
ทิศตะวันตก: ติดต่อกับอำเภอแก้งคร้อ จังหวัดขอนแก่น และอำเภอบ้านแท่น จังหวัดชัยภูมิ
"ประวัติ"
อำเภอมัญจาคีรี เดิมตั้งที่ว่าการอำเภออยู่ที่บ้านหัวหน้า ตำบลจระเข้ อำเภอเมืองขอนแก่น โดย ณ ที่นั้นมีภูเขาชื่อ "เม็ง" ซึ่งราชบัณฑิตยสถานสันนิษฐานว่าเพี้ยนมาจากคำ "มญฺจ" ในภาษาบาลี อันแปลว่า "เตียง" หรือ "แท่น" อำเภอนั้นจึงได้ชื่อว่า "มัญจาคีรี" หมายความตามตัวอักษรว่า "ภูเขามัญจา" หรือ "ภูเขาเม็ง" แปลได้อีกว่า อำเภอที่ตั้งอยู่ใกล้เขาอันมีรูปดั่งเตียงหรือแท่น
ต่อมา พ.ศ. 2419 ย้ายที่ว่าการอำเภอไปตั้งที่บ้านสวนหม่อน พ.ศ. 2430 ไปที่ตำบลกุดเค้า แล้วเปลี่ยนชื่อเป็น "อำเภอกุดเค้า" ตามตำบลที่ตั้ง จึงกลับใช้ชื่อ "มัญจาคีรี" ดังเดิมเมื่อ พ.ศ. 2481
เมืองมัญจาคีรี หรือ อำเภอมัญจาคีรี ปรากฏอยู่ในทำเนียบมณฑลอุดร กล่าวว่า เมื่อ พ.ศ. 2433 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 โปรดเกล้าให้ตั้งเมืองขึ้น ชื่อ เมืองมัญจาคีรี โดยมี จางวางเอกพระยาพฤติคุณธนเขม (สน สนธิสัมพันธ์)เป็นเจ้าเมืองคนแรก ของเมืองมัญจาคีรี หรือ อำเภอมัญจาคีรี เมื่อ พ.ศ. 2433-2439 เจ้าเมืองคนที่ 2 คือ พระเกษตรวัฒนา (โส สนธิสัมพันธ์)เมื่อ พ.ศ. 2439-2443 และมีปรากฏประวัติเมืองมัญจาคีรี ในหนังสือประวัติจังหวัดในประเทศไทย ในห้องสมุดของสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า - กรุงเทพฯ)
"การปกครองส่วนภูมิภาค"
อำเภอมัญจาคีรีแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็นแปดตำบล 116 หมู่บ้าน ได้แก่
1. กุดเค้า (Kut Khao) 17 หมู่บ้าน 5. คำแคน (Kham Khaen) 13 หมู่บ้าน
2. สวนหม่อน (Suan Mon) 14 หมู่บ้าน 6. นาข่า (Na Kha) 17 หมู่บ้าน
3. หนองแปน (Nong Paen) 16 หมู่บ้าน 7. นางาม (Na Ngam) 14 หมู่บ้าน
4. โพนเพ็ก (Phon Phek) 14 หมู่บ้าน 8. ท่าศาลา (Tha Sala) 11 หมู่บ้าน
"การปกครองส่วนท้องถิ่น"
ท้องที่อำเภอมัญจาคีรีประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจำนวน 9 แห่ง ได้แก่
เทศบาลตำบลมัญจาคีรี ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลกุดเค้า
เทศบาลตำบลนาข่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาข่าทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลกุดเค้า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุดเค้า (นอกเขตเทศบาลตำบลมัญจาคีรี)
องค์การบริหารส่วนตำบลสวนหม่อน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสวนหม่อนทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลหนองแปน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองแปนทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลโพนเพ็ก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพนเพ็กทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลคำแคน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคำแคนทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลนางาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนางามทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลท่าศาลา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าศาลาทั้งตำบล
"ภูมิศาสตร์"
-มีแม่น้ำชีไหลผ่าน
-มี "บึงกุดเค้า" เป็นบึงขนาดใหญ่ในตัวอำเภอ และเป็นแหล่งน้ำดิบสำหรับทำน้ำประปา
"สถานที่ท่องเที่ยว"
-หมู่บ้านเต่า
-น้ำตกห้วยเข
-ภูวัด
-บึงกุดเค้า
-สิมโบราณที่บ้านบัว
-อุทยานกล้วยไม้ป่าช้างกระ
-วัดหลวงปูผาง
"อ้างอิง"
อักขรานุกรมภูมิศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. (2534-2535). "มัญจาคีรี". สารานุกรมไทยฉบับราชบัณฑิตยสถาน, (เล่ม 23 : มอ-แม่แรง). กรุงเทพฯ : ไทยมิตรการพิมพ์. หน้า 14716-14717
wikipedia
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น